Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Cypripedium calceolus & Prunus brigantina

fotò
fotò
Soulié(-de-nosto-Damo)

Cypripedium calceolus

Orchidaceae

Autre noum : Sabato(-de-la-vierge).

Noms en français : Sabot-de-Vénus, Sabot-de-Vénus d'Europe.

Descripcioun :
Lou soulié-de-nosto-Damo es uno planto raro au nostre, que trachis en mountagno souto li faiard. Fai de gròssi fueio que dounon d'èr à-n-aquéli de l'erbo-di-mousco. Flouris à la debuto de l'estiéu (1 à 2 flour), e s'aremarco proun emé sa grosso labreto en formo de sabato jauno.

Usanço :
Es uno planto aparado de pas culi.

Port : Erbo
Taio : 30 à 50 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Cypripedium
Famiho : Orchidaceae



Coulour de la flour : Jauno Brunello
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 6 à 9 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Vo
Mai à juliet

Liò : Faio - Bos clar
Estànci : Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Cypripedium calceolus L., 1753

fotò
fotò
Afatoulié

Prunus brigantina

Rosaceae

Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.

Nom en français : Prunier de Briançon.

Descripcioun :
L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.

Usanço :
Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).

Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae


Ordre : Rosales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Sebisso - Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
RR
C
CC

Cypripedium calceolus & Prunus brigantina

ges
ges
ges
ges
ges
ges
ges
R

Coumpara Soulié(-de-nosto-Damo) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Afatoulié emé uno autro planto

fotò